Sadece Gençler Değil! Atalarımız da Hayatlarını Burçlara Göre Yaşıyordu!

Pandemi sonrası gençler astrolojiye sarıldı, peki ya Osmanlı döneminde gökyüzü ne kadar etkiliydi? Savaşlar, tahta çıkışlar, evlilikler bile yıldızlara göre mi planlandı?

Yıldızlar sadece gökyüzünde değil, artık insanların kararlarında da belirleyici olmaya başladı. Son yıllarda özellikle genç kuşak, büyük kararlarını almadan önce doğum haritasına, burç yorumlarına ve gezegen konumlarına başvuruyor. Ancak bu gökyüzü rehberliği aslında yeni bir akım değil. Osmanlı İmparatorluğu döneminde bile padişahlar, sefer tarihlerini, hatta evliliklerini bile astrolojik hesaplara göre düzenliyordu.

Co-Star, The Pattern, Sanctuary gibi uygulamalar günümüzün "modern müneccimbaşıları" haline gelirken, sosyal medyada her yeniay ve Merkür retrosu adeta milli meseleye dönüşüyor. Peki bu göksel takıntının kökeni nerede başlıyor?

 Osmanlı'da Müneccimler, Şimdi Gen Z'nin Astroloji Uygulamaları

Tarih kitaplarında pek sık geçmese de Osmanlı'da astroloji, ciddi bir kurumsal yapıya sahipti. Sarayda görevli müneccimbaşı, ayların ve gezegenlerin konumuna göre “uğurlu saatler” belirliyor, padişaha bu doğrultuda kararlar alınmasını öneriyordu.

Yani evet, bir savaşın başlama saati bile Satürn'ün konumuna göre ertelenebiliyordu.

Bugün gençler taşınacağı evi, başlayacağı ilişkiyi veya yapacağı kariyer hamlesini doğum haritasına danışarak şekillendiriyor. Tıpkı geçmişin müneccimleri gibi, bugün de "yıldızlar ne diyor" diye soranlar çoğalıyor.

En Çok Astrolojiden Yararlanan Padişahlar:

1. III. Murad (Saltanat: 1574–1595)
2. IV. Murad (Saltanat: 1623–1640)
3. III. Ahmet (Saltanat: 1703–1730)
4. II. Mahmud (Saltanat: 1808–1839)

• Astrolojiye olan ilgisiyle ünlüdür.
• Sarayda müneccimlik teşkilatını güçlendirdi, müneccimbaşılara maaş bağlandı.
• Özellikle doğumlar, evlilikler ve seferler öncesinde astrolojik haritalar hazırlatırdı.
• Kendisi için düzenli olarak zayiçeler (astrolojik haritalar) çizdirirdi.

• Sert yönetimiyle tanınsa da göksel olaylara dikkat ederdi.
• Özellikle önemli kararlar öncesinde müneccimbaşılardan “saadetli saat” isterdi.
• Başarılı seferlerinden önce müneccimlerin yönlendirmesiyle hareket ettiği kaydedilmiştir.

• Lale Devri’nin simgesi olan III. Ahmet döneminde bilim ve sanatla birlikte astroloji de rağbet gördü.
• Müneccimbaşılar saray takvimlerini hazırlar, sefer ve törenlerin tarihini belirlerdi.

• Modernleşmeye rağmen, müneccimbaşılığı kaldırmamış, aksine resmi görev olarak sürdürmüştür.
•  
1. yüzyılda bile yıldız falları, doğum haritaları Osmanlı sarayında kullanılıyordu.

En Meşhur Müneccimbaşı:

Müneccimbaşı Ahmed Dede (ö. 1702)

• “Sahaifü’l-Ahbâr” adlı tarih kitabını yazmıştır.
• Osmanlı tarihini astrolojik olaylarla birlikte değerlendiren ilk önemli şahsiyetlerden biridir.
• Yalnızca burçları değil; tutulmaları, gezegen geçişlerini, gökyüzüyle alakalı olayları da kayıt altına almıştır.

Psikologlar Uyarıyor: "Astroloji Bağımlılığı Değil, Anlam Arayışıdır"

Modern psikologlara göre astrolojiye yönelimin temelinde belirsizlik korkusu yatıyor. Covid-19, ekonomik krizler, iklim kaosu gibi olaylar insanların tutunacak bir rehber aramasına neden oldu. Astroloji bu noktada anlam yaratma aracı olarak devreye girdi.

 Yapılan araştırmalara göre, Z kuşağının %72’si önemli kararlarında astrolojiye başvuruyor. Özellikle LGBTQ+ toplulukları arasında burçlara ilgi oranı, genel nüfusa göre iki kat daha fazla.

 Bilimsel Açıklamalar Ne Diyor?

Bilim dünyası ise astrolojinin hiçbir şekilde kanıtlanabilirliği olmadığını belirtiyor. “Barnum etkisi” gibi algısal tuzaklarla kişilerin kendilerini burç yorumlarına göre tanımladığını ve bunun yanıltıcı olabileceğini söylüyor. Ancak bu eleştiriler, astrolojiye olan ilgiyi azaltmıyor; aksine dijital çağın dinamikleriyle kişiselleştirilmiş gökyüzü danışmanlığına dönüşüyor.

 Sonuç: Yıldızlara Bakan Sadece Biz Değiliz, Atalarımız da Öyleydi!

Bugün bir Merkür retrosu geldiğinde herkesin içini bir endişe kaplıyorsa, bu tamamen dijital çağın yeni hezeyanı değil. Osmanlı’da da “uğursuz gezegen” kabul edilen Merkür’ün konumu, devlet kararlarını etkiliyordu.